Korekta prac – liczba mnoga w tekstach naukowych – Pluralis modesiae
Liczba mnoga w tekstach naukowych – Pluralis modesiae – korekta prac. Pluralis modestiae to z łaciny „liczba mnoga skromności”. Choć brzmi tajemniczo, z pewnością spotkaliście się z nią wielokrotnie w licznych rozprawach czy tekstach naukowych. Dlaczego o niej dziś mówię? Dokonując poprawy Waszych prac dyplomowych zauważyłam, że niezbyt często stosujecie inną niż pierwszoosobowa narrację. Nie jest to błędem, stąd korekta pracy magisterskiej czy licencjackiej Wam nie grozi. Jednakże, chcąc zwrócić Waszą uwagę na formę tworzenia tekstów naukowych, postanowiłam przybliżyć Wam kwestię używania pierwszej osoby liczby mnogiej w tekstach. Dzięki temu poznacie, jaką funkcję pełni i będziecie wiedzieli, dlaczego warto (lub nie) czasem zastosować ją w swoich pracach.
Na początek dwa przykłady, które wprowadzą nas w temat:
- Jak wspomnieliśmy powyżej, kwestie praw człowieka od wieków zajmowały humanistów.
- Teza ta, jak udowodniłem przed chwilą, jest poparta licznymi przykładami z historii.
Zdania te różnią się zastosowaną formą osobową. Zwróćcie uwagę, że pierwsze z nich, poprzez użycie 1. osoby liczby mnogiej, pełni funkcję „włączająca” czytelnika do wywodu. Autor stawia się na równi z odbiorcą, pozwala mu się utożsamić z prowadzonym tokiem myślowym. Posługuje się więc zasadą pluralis modestiae – ukrywa się w formie „my”, bez zbytniego akcentowania swojej osoby.
W tekstach naukowych autorzy często stosują też stronę bierną – po to, by zupełnie „ukryć” się w zdaniu. Na przykład:
- Reakcja ta została udowodniona powyżej, tym samym omawiane twierdzenie można uznać za prawdziwe.
W zdaniu tym strona bierna i narracja bezosobowa całkowicie usuwają autora „z tła” wypowiedzi.
Inaczej sprawa ma się, gdy pracę licencjacką czy magisterską piszemy w 1. osobie liczby pojedynczej. Wówczas tekst mocno eksponuje autora, a czytelnikowi może być trudniej utożsamić się z przeprowadzanym wywodem.
To, jaką formę pisania pracy dyplomowej wybierzemy, zależy od tego, jaki efekt chcemy osiągnąć. Warto zatem wiedzieć, jakie funkcje pełni 1. osoba liczby mnogiej w zdaniu. Wówczas łatwiej przyjdzie Wam pisanie tekstu i wywołanie zamierzonych efektów. A korektą pracy dyplomowej się nie martwcie – w tym wypadku to autor decyduje, jaki ton wypowiedzi przyjmie.