Paronimy – poprawa prac
Paronimy – poprawa prac. Wiecie, czym jest malapropizm? To błąd językowy polegający na użyciu w zdaniu wyrazu o niewłaściwym znaczeniu (zamiast wyrazu, który w brzmieniu jest podobny i poprawny). Dokonują korekty prac dyplomowych zauważyłam, że takie błędy popełniane są dosyć często. Dlatego dzisiaj przytoczę przykłady najczęściej mylonych ze sobą wyrazów, które choć brzmią podobnie, mają zupełnie inne znaczenie. Poznajcie paronimy.
- Efektowny i efektywny – to para wyrazów, które bardzo często są błędnie używane.
Nic dziwnego, że nawet poprawiając prace licencjackie lub magisterskie, wyłapuje się takie pomyłki. Dobrze zapamiętać, że efektowny oznacza nic innego jak zwracający uwagę swoim oryginalnym wyglądem; efektywny odnosi się natomiast do dużej wydajności. Rozumiejąc znaczenie tych wyrazów, nie użyjecie ich już zamiennie.
Innym przykładem paronimów jest zestawienie słów reprezentacyjny i reprezentatywny. Jak ich ze sobą nie mylić? Zobaczcie różnicę na przykładach:
- Próba badanych osób w badania była próbą reprezentatywną.
- Michał odwiedził babcię w naszym imieniu – pełnił więc funkcję reprezentacyjną.
Reprezentatywny oznacza więc „mający cechy charakterystyczne dla jakiejś zbiorowości”; zaś reprezentacyjny – związany z reprezentowaniem czegoś lub kogoś.
Adaptować i adoptować – kolejna para wyrazów, w których jedna inna litera zmienia cały sens. Choć wydaje się, że różnica w znaczeniu jest spora, zaufajcie mi, że w czasie korekty prac można spotkać i takie pomyłki. Dobrze zatem zapamiętać, że adaptować oznacza przystosować się np. do zmieniających się warunków środowiska, a adoptować odnosi się do adopcji dziecka.
Innym przykładem paronimów jest duet dotacja i donacja – wyrazy również często używane zamiennie, choć oznaczają dwie różne rzeczy. Dotacja to dofinansowanie, natomiast donacja to darowizna.
Użycie w zdaniu paronimu wywołuje czasem zabawny efekt, jednak w pracach licencjackich czy magisterskich warto wystrzegać się tych błędów. Dzięki zapamiętaniu różnic w znaczeniach podobnych do siebie słów, unikniecie korekty pracy dyplomowej i rozbawienia profesora.