Korekta tekstu – z dwiema kobietami czy z dwoma kobietami? Odmiana liczebników głównych
Korekta tekstu – z dwiema kobietami czy z dwoma kobietami? Odmiana liczebników głównych. Po lekturze wielu prac magisterskich, których korektę wykonałam, wiem, że liczebniki to części mowy. Sprawiają one studentom sporo problemów. Kłopoty dotyczą nie tylko zapisu liczebników, ale także ich odmiany. Dlatego dzisiaj kilka słów na ten temat.
Liczebniki główne, czyli te, które wskazują na ilość przedmiotów, odmieniają się przez przypadki i rodzaje. Zobaczcie przykłady:
- Mam dwóch braci i jedną siostrę.
- Ważę siedemdziesiąt kilogramów.
- Napisanie pracy magisterskiej zajęło mi osiem tygodni, a jej poprawa – drugie tyle.
- W sali konferencyjnej zmieści się nawet tysiąc osób.
- Ta drukarka kosztowała dwieście złotych.
- Korporacja, w której pracuję, zatrudnia ponad trzystu pracowników.
Z doświadczenia wiem, że najtrudniejsza jest dla Was odmiana liczebników głównych w liczbie mnogiej. Bo jak powinno być poprawnie: z dwiema kobietami czy z dwoma kobietami? Odpowiedź brzmi – i tak, i tak. Obie formy są poprawne, a liczebnik „dwa” w rodzaju niemęskoosobowym w liczbie mnogiej może przyjmować zarówno formę „dwiema”, jak i „dwoma”. Forma „dwiema” jest po prostu starsza. Kiedyś zarówno w odniesieniu do rzeczowników rodzaju żeńskiego, jak i męskiego i nijakiego stosowano formę „dwiema” (mówiono zatem „z dwiema panami”, „z dwiema synami” itd.). Forma „dwoma” pojawiła się dopiero w XVII wieku. Stopniowo stała się ona uniwersalna dla wszystkich rodzajów.
Wasze prace dyplomowe wymagają często poprawy także w przypadku, kiedy odmieniacie liczebniki wielowyrazowe, np.
W tym roku na jedno miejsce na psychologii przypadało aż dwustu pięćdziesięciu sześciu kandydatów.
Zasadą jest, że odmienia się wszystkie elementy składowe takiego liczebnika. Ze względów praktycznych jednak niektóre składniki liczebników wielowyrazowych mogą nie być odmieniane, np.
- Przeczytałem rozmowy z tysiąc trzysta czterdziestoma siedmioma powstańcami.
Warto jednak pamiętać, że ZAWSZE odmieniamy dwa ostatnie człony liczebników wielowyrazowych. Tak jak w przykładzie powyżej. Podobnie jest z liczebnikami oznaczającymi dziesiątki i jednostki , np.
- Przyglądałem się siedemset trzydziestu trzem demonstrującym bezrobotnym.
- Dowiedzieliśmy się o pięciu tysiącach sześciuset pięćdziesięciu ośmiu wnioskach.
Ponadto odmiany wymaga każdy element liczebnika wielowyrazowego, który występuje po składniku odmienianym. Najłatwiej więc uchronić się przed błędem, odmieniając wszystkie wyrazy składające się na liczebnik główny. Nieodmienne mogą pozostać jedynie niektóre liczebniki oznaczające setki oraz wyrazy oznaczające pojedyncze tysiące, miliony czy miliardy.